نگاهي به طراحان معاصر فرش ايران

طراحان معاصر فرش ايران در هر شهري مشغول كار هستند و نقش‌هايي هزار رنگ را در قالب نقشه فرش ارائه مي‌‌دهند. ايران سرزمين فرش‌هاي دستباف است. فرش‌هايي كه طرح آنها برگرفته از قرن‌ها هنر، فرهنگ، اعتقادات و سبك زندگي ايرانيان است. فرش در ايران تنها يك زيرانداز ساده نيست. فرش اثري هنري است كه ايرانيان با آن زندگي مي‌كنند. تماشاي باغ‌هاي نهفته در طرح فرش‌ها و هماهنگي و توازن بخش‌هاي گوناگون آن در قالب طرح‌هاي لچك و ترنج، فرش را به بخشي مهم از هنر ايراني تبديل كرده است. هنري كه سرآغاز آن هنرمندان طراحي هستند كه اين نقش‌ها را شكل داده و به كمك هنر قالي‌بافي به آن جان مي‌بخشند. در اين مقاله قاليشويي نوين مي‌خواهيم شما را با طراحان معاصر فرش در ايران آشنا كنيم.
تهران، تبريز، كرمان، مشهد و كاشان از مهم‌ترين شهرهاي فعال در حوزه فرش دست‌باف هستند. فرش‌هاي طراحي شده توسط هنرمندان طراح هريك از اين شهرها، داراي ويژگي‌هاي خاص خود بوده و بيانگر شاخصه‌هاي فرهنگي آن شهر است.

طراحان معاصر فرش تبريز

تاريخ طراحي فرش در آذربايجان و به خصوص شهر تبريز از قدمت بالايي برخوردار است. چنانكه در بعضي منابع اين تاريخچه از دوران مادها آغاز شده است. بنابراين سبك ويژه و خاص فرش‌هاي اين خطه به نوعي بيانگر ديدگاه فرهنگي و هنري مردمان آن است.
اساتيد بزرگي در حوزه طراحي فرش در اين منطقه پاي به عرصه گذاشتند؛ و موجب گسترش اين هنر شدند. نام آوراني مانند استادان رسام ارژنگي، عبدالله باقري و مير مصور، از جمله پيشروان معاصر آن بوده‌اند. مدرسه صنايع مستظرفه تبريز، محل رشد و نمو اين افراد بوده است. اساتيدي كه مي‌توان آنها را صاحب سبك‌ترين افراد اين حوزه دانست. اساتيدي كه آغازگر مسيري بودند كه موجب رشد و توسعه اين هنر شد و اساتيد بعدي به نوعي در چارچوب و سبك اين افراد كار طراحي فرش را دنبال كردند.
فرش چهار فصل و تابلوهاي نادر و شاپور از جمله آثار استاد مير منصور هستند؛ كه طرفداران زيادي دارند.

طراحان معاصر فرش تهران

تهران سابقه طولاني در زمينه هنر طراحي فرش ندارد؛ اما بنابر مركزيت آن و حضور صاحب‌نامان هنر طراحي در آن، با سرعت بسيار زيادي در اين زمينه رشد كرده است. هنرمندان تهراني در حوزه فرش را مي‌تواند در قالب دو گروه هنرمندان آزاد و هنرمندان شركت فرش ايران دسته‌بندي كرد.
در ميان طراحان فرش تهران، بيش از هر شخصي نام استاد محمود فرشچيان شنيده مي‌شود. استادي بي بديل كه آوازه هنرمندي او در ميان عامه مردم نيز شناخته شده است. اما در اين ميان استاد سيد ابوالحسن موسوي سيرت نيز از اساتيد به نام طراحي فرش است. او در سال 1322 در همدان چشم به جهان گشود و در سال 1343 به تهران آمد. وي از كودكي مشغول به يادگيري طراحي فرش بود و در كنار اساتيدي همچون حسن رضايي، ابوالفتح رسام عرب‌زاده، اكبر عندليب و محمد حسين ولي‌زاده از برجسته‌ترين طراحان فرش آزاد در تهران هستند.
در كنار اين گروه، گروهي از طراحان معاصر فرش ايران نيز در قالب شركت فرش ايران مشغول به فعاليت شدند. از جمله اين افراد مي‌توان به اساتيد عبدالكريم رفيعي ژرفي، معصومه حسيني، جعفر پاكدست، مجيد محمودي، ابوالفضل كريمي، عبدالمجيد صادقي و… اشاره كرد.

طراحان معاصر فرش در ساير شهرها

تهران، مشهد، كاشان، اصفهان، همدان و… همگي از ديگر شهرهاي مطرح در هنر قالي‌بافي هستند. هر شهري سبك طراحي ويژه خود را دارد و اساتيد طراح فرش خاصي پايه‌گذار آن طرح بوده‌اند. اساتيد كرماني از جمله محسن‌خان و پسر او حسن خان، استاد كاظم احمد خان، احمد علي‌خان كربلايي و اكبر فدايي؛ اساتيد اصفهاني مانند احمد دادخواه، حاج ميرزا آقا امامي و حسين مصور الملكي؛ و اساتيد مشهدي از جمله عبدالحميد صنعت نگار، محمد‌حسين فخرالواعظين، علي اكبر طرح‌چي و احمد بهبودي، از معتبرترين اساتيد اين حوزه در ساير شهرهاي ايران هستند.